صنعت داروسازی از نظر کیفیت دقیق‌ترین الزامات و دستورالعمل‌های ساخت را دارد. در نتیجه، بسیار مهم است که تجهیزات تولید دارو مطابق با شیوه تولید خوب و استاندارد باشد. انواع ماشین آلات داروسازی شامل طیف گسترده‌ای از تجهیزات مانند دستگاه‌های پرکن کپسول، سیستم‌های بازرسی اشعه ایکس و لوازم جانبی خشک کن اسپری است. با استفاده از این ماشین آلات، تقریباً هر فرآیندی را می‌توان به منظور اطمینان از تولید دقیق و توسعه فرمول، خودکار کرد. در نتیجه، در هر مرحله از فرایند تولید دارو انواع ماشین آلات داروسازی به کار می‌رود. در این مقاله از وبلاگ الکتروفارمد همراه ما باشید تا با جزئیات بیشتری درباره‌ی این تجهیزات آشنا شویم.
چه چیزی انواع ماشین آلات داروسازی را متمایز می‌کند؟
به گفته متخصصین صنعت داروسازی یکی از تمایزات کلیدی بین انواع ماشین آلات داروسازی و سایر انواع تجهیزات تولیدی در میزان دقت مورد نیاز آنها است. در ایران از سال 1379 صنعت داروسازی تحت مقررات سختگیرانه‌ای عمل می‌کند و تولیدکنندگان را ملزم می‌نماید استانداردهای دقیق کیفیت و ایمنی را برای اطمینان از تولید محصولات ایمن و مؤثر برای بیماران رعایت کنند. در نتیجه، ماشین آلات داروسازی باید با دقت طراحی و ساخته شوند تا مشخصات دقیق را برآورده کنند و بتوانند در یک محیط کنترل‌شده و استریل کار کنند.
یکی دیگر از تفاوت‌های قابل توجه در مواد مورد استفاده برای انواع ماشین آلات داروسازی یافت می‌شود. این ماشین‌ها به دلیل خطر احتمالی آلودگی، باید از مواد مقاوم در برابر خوردگی، اکسیداسیون و سایر عواملی ساخته شوند که می‌توانند یکپارچگی داروها و سایر محصولات دارویی را به خطر نیندازند. در نتیجه، این دستگاهها معمولاً از موادی مانند فولاد ضد زنگ، تیتانیوم و سایر موادی که به دلیل مقاومت در برابر خوردگی و آلودگی شناخته شده‌اند، ساخته می‌شوند.
انواع ماشین آلات داروسازی چه هستند؟
فرآیند ساخت قرص، شربت یا کپسول قبل از اینکه به دست ما برسد از ماشین‌های زیادی استفاده می‌کند. قرص‌ها با استفاده از دستگاه‌های خاصی ساخته و بسته بندی می‌شوند. کپسول‌ها با استفاده از دستگاه‌های پرکن کپسول که در 3 نوع دستگاه پرکن اتوماتیک، دستگاه پرکن نیمه اتوماتیک و دستگاه پرکن دستی موجود است، پر می‌شوند.
مواد اولیه دارویی توسط میکسر گرانولاتور مخلوط می‌شوند. برای چاپ و رنگ آمیزی کپسول‌ها و قرص‌ها از دستگاه‌های چاپ مخصوص استفاده می‌شود. برچسب‌های روی بسته‌ها و بطری‌ها توسط دستگاه‌های لیبل زن برچسب گذاری می‌شوند. و در نهایت دستگاه‌های بسته بندی برای بسته بندی قرص‌ها و کلیه داروها لازم هستند.
دستگاه پردازنده بستر سیال یا تولید کننده قرص
پردازنده بستر سیال به فرآیندی اطلاق می‌شود که در آن یک فناوری جامع می‌تواند پودرهای دارویی را به گرانول‌های مطلوب، مانند قرص، تبدیل کند. این فرآیند شامل: مخلوط کردن، دانه بندی، خشک کردن، گلوله سازی و پوشش دهی آنها است. این ماشین‌ها به طور حرفه‌ای برای پردازش پودر، گرانول، کریستال و قرص در صنایع مختلف طراحی شده‌اند و چهار بخش اصلی دانه بندی، خشک کردن، گلوله سازی و پوشش را انجام می‌دهند.
اولین زمینه کاربرد پردازنده‌های بستر سیال، صنعت داروسازی است. این دستگاه ابتدا در تحقیقات آزمایشگاهی به کار رفت و بعداً در کاربردهای پزشکی مورد استفاده قرار گرفت. آنها عمدتاً برای تبدیل پودرهای خام به گرانول‌های دارویی مختلف از جمله قرص استفاده می‌شوند.
ماشین آلات داروسازی در استریلیزه کردن داروها نقش اساسی دارند.
دستگاه تست انحلال قرص
دستگاه تست انحلال قرص، یکی از مهم‌ترین دستگاهها برای انجام انواع تست‌های فیزیکی قرص است که در شرکت‌های داروسازی و تولید قرص و کپسول، نقش حیاتی دارد. انحلال، فرآیندی است که در طی آن، یک ماده تبدیل به محلول می‌شود. انحلال قرص هم به همین موضوع اشاره می‌کند. در طول فرآیند تست انحلال قرص، انواع شرایط حیاتی برای مشخص کردن کیفیت و استاندارد سازی قرص، مورد بررسی قرار می‌گیرد.
دستگاه تست فیزیکی قرص
از آنجا که قرص به عنوان یک ماده اولیه گسترده در صنعت داروسازی به کار می‌رود، هدف از انجام
تست‌های فیزیکی قرص، بررسی کیفیت، اثرات جانبی و ایمنی این داروها است. انواع
دستگاه‌های تست فرسایش قرص،
تست سختی قرص و
تست چگالی پودر از انواع ماشین آلات داروسازی هستند که برای تست فیزیکی قرص به کار می‌روند.
دستگاه پوشش قرص
دستگاه پوشش دهی قرص دستگاه مکانیکی است که اساساً یک لایه نازک و خشک از مواد پوششی را روی سطح قرص اعمال می‌کند تا این قرص‌ها مزایای خاصی نسبت به انواع قرص بدون پوشش داشته باشند. این نوع ماشین آلات داروسازی وسیله‌ای است که سطح بیرونی قرص را با یک لایه نازک از مواد پوششی می‌پوشاند و مزایای زیر را دارد:
- برای پوشاندن طعم، بو و رنگ دارو.
- ایجاد حفاظت فیزیکی و شیمیایی برای دارو.
- برای جلوگیری از تجزیه داروهای حساس به هوا (اکسیژن)، نور یا رطوبت.
- برای به حداقل رساندن طعم ناخوشایند برخی داروها که ممکن است در حین انحلال جزئی دارو در بذاق دهان ایجاد شود.
- برای بهبود قابلیت بلع و خوش طعمی با افزایش صافی سطح در دهان.
- برای ایجاد جذابیت بصری و قوام، بافت سطح صاف و توزیع یکنواخت رنگ.
- برای امکان استفاده از ترکیبات بسیار قوی در هسته قرص و در نتیجه، اجتناب از قرار گرفتن آنها در معرض تماس قرص با دست پرسنل
میکسر پودر
اختلاط پودرها احتمالاً یکی از پرکاربردترین عملیات در تولید دارو بوده و این اهمیت امروزه همچنان در طراحی اکثر میکسرهای صنعتی منعکس شده است. طراحی اولیه این دستگاه مربوط به 50 سال پیش است و اگر چه بیشتر عملیات اختلاط هنوز هم می‌تواند با تجهیزات نسبتاً ساده انجام شود، اما گرایش به سمت دستگاه‌های میکسر پیچیده‌تر و مدرن در حال رشد است. میکسرهای مدرن علاوه بر اختلاط پودر، باید روکش و دانه بندی را نیز انجام دهند و همچنین الزامات کیفیت اختلاط دقیق‌تری را رعایت نمایند.
هیچ گونه ناخالصی در ترکیبات دارویی نباید وجود داشته باشد.
دستگاه‌های پرکن کپسول
انواع ماشین آلات داروسازی در بخش تولید کپسول که پرکننده‌های کپسول، ماشین‌های پرکننده کپسول یا ماشین‌های کپسوله‌سازی نیز نامیده می‌شوند، دستگاه‌های مکانیکی هستند که معمولاً برای اهداف صنعتی و دارویی به کار می‌روند. از این دستگاهها برای پر کردن کپسول‌های خالی نرم یا سخت ژلاتین در اندازه‌های مختلف با پودر، گرانول، مواد نیمه جامد یا مایع حاوی مواد فعال دارویی یا مخلوطی از مواد فعال دارویی و مواد کمکی استفاده می‌شود.
این فرآیند پر کردن کپسول‌های خالی با مواد، کپسولاسیون نامیده می‌شود و انواع مختلفی از ماشین‌های کپسوله سازی موجود است که براساس نیازهای زیر انتخاب می‌شوند:
- نیاز سازنده/ماهیت کپسول (کپسول سخت یا کپسول نرم).
- مقدار کپسول برای تولید.
ماشین آلات مورد استفاده در کپسولاسیون کپسول ژلاتین سخت را می‌توان در 3 نوع طبقه بندی کرد:
- دستگاه پر کردن کپسول دستی.
- دستگاه پرکن کپسول نیمه اتوماتیک.
- دستگاه پرکن کپسول اتوماتیک.
دستگاه پرس قرص
ماشین آلات پرس قرص که به دستگاه قرص سازی، پرس قرص دارویی، دستگاه فشرده سازی قرص یا دستگاه پانچ قرص نیز معروف است، دستگاهی مکانیکی است که پودرها را به شکل قرص‌هایی با اندازه، شکل و وزن یکنواخت فشرده می‌کند. این قرص‌ها حاوی تقریباً همان مقدار ماده فعال دارویی (API) و مواد کمکی هستند. جدا از کاربرد این دستگاه در صنایع دارویی برای تولید انواع قرص، می‌توان از آن برای تولید داروهای غیرقانونی، محصولات پاک کننده و لوازم آرایشی نیز استفاده کرد.
همه ماشین‌های پرس قرص از همان اصل اولیه فشرده سازی استفاده می‌کنند و هر کدام از دو پانچ و یک قالب به نام ایستگاه تشکیل شده‌اند. پانچ‌های بالایی و پایینی در قالب حاوی فرمول قرص به هم می‌رسند تا قرص را فشرده کنند.
ماشین آلات خشک کن
خشک کردن برای حذف رطوبت از گرانول‌ها یا محلول‌های مرطوب و تضمین پایداری و کیفیت محصول نهایی ضروری است. تجهیزات خشک کن متداول شامل خشک کن‌های سینی، خشک کن‌های بستر سیال، خشک کن‌های خلاء و خشک کن‌های انجمادی (لیوفیلیزر) است.
ماشین آلات بسته بندی دارویی
وجود یک
دستگاه بسته بندی دارو در صنایع تولیدی مدرن ضروری است، زیرا آنها برای ساده کردن فرآیند بسته بندی و بهبود کارایی به کار می‌روند. این مجموعه از دستگاه‌های دارویی می‌توانند چندین فرآیند را به‌طور کاملاً مستقل اجرا کنند و نیاز به مداخله اپراتور انسانی را از بین ببرند. این فرآیندها شامل بسته بندی کپسول، قرص، آمپول، قوطی، ظروف دارویی و لوازم آرایشی است. یکی از ویژگی های کلیدی و قابل توجه این دستگاهها توانایی آن ها در جلوگیری از ورود هوا به داخل بسته بندی و در نتیجه محافظت از داروها در برابر فساد است.
در هنگام بسته بندی داروها وجود هوای اضافه در بسته بندی موجب تسریع روند تخریب دارو می‌شود.
سخن پایانی
انواع ماشین آلات داروسازی نقش مهمی در تولید دارو و سایر محصولات دارویی دارند. این ماشین‌ها باید به مشخصات دقیق پایبند باشند و در یک محیط کنترل شده و استریل کار کنند تا از ایجاد محصولات ایمن و مؤثر اطمینان حاصل شود.
انواع مختلفی از ماشین آلات داروسازی استفاده می‌شود که هر کدام هدف خاصی را در فرآیند تولید انجام می‌دهند. از این ماشین‌ها برای تهیه مواد خام، فشرده سازی پودرها به شکل قرص یا پر کردن کپسول‌ها با مایع یا پودر استفاده می‌شود. علاوه بر این، آنها در مخلوط کردن مواد برای ایجاد یک مخلوط همگن و بسته بندی محصولات نهایی برای توزیع نقش بسزایی دارند.
درک نقش محوری انواع ماشین آلات داروسازی در فرآیند تولید به ما این امکان را می‌دهد که اهمیت آنها را در تضمین دریافت داروهایی تشخیص دهیم که نه تنها ایمنی بیماران را حفظ خواهند کرد، بلکه بالاترین استانداردهای کیفیت و ایمنی را نیز دریافت می‌کنند.
سؤالات متداول
در این قسمت به برخی از سوالات رایج در رابطه با انواع ماشین آلات داروسازی پاسخ داده‌ایم:
عملکرد دستگاه‌های بسته بندی به چه مواد اولیه‌ای احتیاج دارد؟
برای استفاده از این دستگاه ها به کمپرسور هوا، برق سه فاز یا تک فاز، سلفون از نوع opp—ترسبافون، متالایز، صدفی و… نیاز خواهید داشت.
بهترین مرکز خرید انواع ماشین آلات داروسازی چیست؟
شرکت الکتروفارمد، تولید کننده تجهیزات آزمایشگاه دارو و داروسازی، یکی از معتبرترین مراجع در کشور است که می‌توانید انواع ماشین آلات داروسازی باکیفیت ساخت ایران را از آن خریداری نمایید و خدمات پس از فروش مناسبی در اختیار داشته باشید.
